- Details
- Written by สมจิตร์ เปี่ยมเปรมสุข
- Hits: 1392
ที่สุดภัยพิบัติในปีนี้คงไม่พ้นน้ำท่วมครั้งใหญ่ในภาคกลางจนมาถึงกรุงเทพฯ สำหรับคนกรุงเทพฯ และพื้นที่โดยรอบกรุงเทพฯ นั้น ซึ่งปกติคุ้นเคยกับข่าวน้ำท่วมในต่างจังหวัด แต่ในคราวนี้ต้องมาพบเจอกับตัวเองอย่างไม่คาดคิดและไม่ได้เตรียมการล่วงหน้า ผู้คนแตกตื่นซื้อของกินของใช้กักตุนจนห้างไม่มีอะไรจะขาย ร้านขายวัสดุก่อสร้างโดยเฉพาะทราย, อิฐบล็อค และปูนซีเมนต์ ขายดีจนไม่มีของจะขาย จนต้องมีการแย่งกันซื้อจนราคาพุ่งขึ้นหลายเท่า
ปัญหาในครั้งนี้หนักหนาสาหัสกว่าทุกครั้ง เพราะทุกวันมีแต่ข่าวพังของแนวป้องกันน้ำ ทั้งที่มีการเตรียมการเป็นอย่างดี ลงทุนระบบป้องกันเป็นเงินหลายสิบล้านบาท เช่น ที่วัดไชยวัฒนารามก็ยังต้านน้ำไม่ไหว (ถึงแม้นว่าตัวผนังที่เตรียมไว้ไม่พัง แต่แนวป้องกันน้ำด้านข้างซึ่งเป็นผนังอิฐก่อผสมกับกระสอบทราย ทนแรงดันน้ำไม่ไหว) ซึ่งแสดงถึงความบกพร่องในการวางแผน หรือออกแบบด้านวิศวกรรมอย่างรอบคอบ
เมื่อปัญหาน้ำท่วมเกิดอย่างกระทันหัน จนเตรียมการใด ๆ ไม่ทัน ทำให้ชาวบ้านทั่วไปจำเป็นต้องหาทางช่วยตัวเองในการป้องกันน้ำท่วม ด้วยวิธีเท่าที่จะหาวัสดุมาได้ โดยขาดหลักการด้านวิศวกรรม เช่น การก่อผนังด้วยอิฐมวลเบาสูงถึงเกือบ 1 เมตร ซึ่งไม่สามารถรับแรงดันน้ำได้ แต่สำหรับบางหลังที่มีประสบการณ์ในการรับมือกับน้ำท่วมมาเป็นเวลานาน จึงมีการพัฒนาวิธีการป้องกันน้ำท่วมได้อย่างน่าทึ่ง เช่น การออกแบบผนังกันน้ำด้วยเหล็กแผ่นและมีระบบค้ำยันอย่างแข็งแรง
เหตุการณ์ดังกล่าวคงมีโอกาสเกิดขึ้นได้อีกในอนาคต วิศวกรน่าจะมีโอกาสได้แสดงฝีมือในการให้ความรู้ในการเตรียมพร้อมสำหรับประชาชนมากกว่านี้ ซึ่ง วสท.ได้ประชุมและได้ตั้งคณะทำงานเพื่อช่วยเหลือประชาชนในการกู้พื้นที่ที่น้ำท่วมและในกรณีหลังจากน้ำลดแล้ว ตลอดจนจะเตรียมจัดทำเอกสารเผยแพร่เพื่อเตรียมความพร้อมหากเกิดปัญหาน้ำท่วมอีกในอนาคต
- Details
- Written by สมจิตร์ เปี่ยมเปรมสุข
- Hits: 1375
มีโอกาสได้ไปเที่ยวที่อังกฤษเมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา เดินเล่นซื้อของในลอนดอน พบการปรับปรุงอาคารริมถนนเป็นจำนวนมาก ซึ่งมีมาตรฐานในการทำงานที่ดีมาก จึงถือโอกาสถ่ายรูปมาเพื่อให้แฟนคลีนิคช่างดู เผื่อจะได้นำไปใช้งานได้บ้าง
นั่งร้านภายนอกอาคารทุกชุดมีรายละเอียดของผู้ติดตั้ง คิดว่าเพื่อแจ้งให้กับผู้เกี่ยวข้องรู้ว่าใครติดตั้ง และเป็นการประชาสัมพันธ์ไปในตัว
นั่งร้านที่ติดตั้งแล้ว มีการคำนึงถึงอันตรายที่อาจจะมีผลต่อคนที่เดินผ่านไปมา โดยการหุ้มด้วยฟองน้ำเพื่อกันการกระแทก
บริเวณปลายน๊อตและปลายท่อ มีการออกแบบให้มียางหุ้มเพื่อป้องกันการทำอันตรายต่อคนที่เดินผ่านไปมา
นั่งร้านติดตั้งได้อย่างมั่นคง ทำให้เกิดความมั่นใจในการเดินผ่านว่าจะป้องกันอันตรายจากของที่จะตกใส่หัวได้
- Details
- Written by สมจิตร์ เปี่ยมเปรมสุข
- Hits: 4039
1. ระบบโครงสร้างคาน ? เสาสำเร็จรูป (Skeleton System)
เป็นระบบที่แยกส่วนประกอบของโครงสร้างคอนกรีตออกเป็นส่วน ๆ คือ เสา, คาน และแผ่นพื้น แล้วนำมาต่อกันด้วยการเชื่อม หรือยึดด้วยสลักเกลียว
ข้อดี
- สามารถก่อสร้างได้อย่างรวดเร็ว
- คุณภาพของชิ้นส่วนสามารถควบคุมคุณภาพได้ เนื่องจากผลิตจากโรงงาน
ข้อเสีย
- อาคารที่จะก่อสร้างต้องมีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกัน และมีจำนวนมากเพียงพอ เนื่องจากมีต้นทุนจากระบบแบบหล่อ
- ต้องมีเวลาเตรียมการ เนื่องจากต้องออกแบบและจัดทำ Shop Drawing เพื่อวางแผนการผลิต
2. ระบบโครงสร้างแผ่นคอนกรีตสำเร็จรูป
เป็นระบบโครงสร้างแบบผนังรับน้ำหนักและพื้นสำเร็จรูป ออกแบบเป็นชิ้นส่วนแล้วนำมาประกอบกันที่หน้างานด้วยการเชื่อมและหุ้มด้วยคอนกรีต
ข้อดี
- สามารถก่อสร้างได้อย่างรวดเร็ว
- คุณภาพของชิ้นส่วนสามารถควบคุมคุณภาพได้ เนื่องจากผลิตจากโรงงาน
- สามารถลดงานฉาบผนังลงได้เกือบทั้งหมด เนื่องจากออกแบบเป็นชิ้นสำเร็จรูป ซึ่งมีผิวพร้อมใช้งาน
- สามารถลดการสูญเสียของวัสดุได้ เนื่องจากชิ้นส่วนทั้งหมดผลิตจากโรงงาน
ข้อเสีย
- อาคารที่จะก่อสร้างต้องมีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกัน และมีจำนวนมากเพียงพอ เนื่องจากมีต้นทุนจากระบบแบบหล่อ
- ต้องมีเวลาเตรียมการ เนื่องจากต้องออกแบบและจัดทำ Shop Drawing เพื่อวางแผนการผลิต
- หากการควบคุมการก่อสร้างไม่ดี จะมีปัญหารั่วซึมตามรอยต่อได้ง่าย
- เนื่องจากโครงสร้างทั้งหมดต้องขนส่งจากโรงงาน ดังนั้น ระยะทางจากโรงงานถึงสถานที่ก่อสร้างมีผลต่อค่าก่อสร้างอาคาร
- รูปแบบของห้องทุกชั้นต้องมีแปลนที่เหมือนกัน เนื่องจากออกแบบผนังเป็นส่วนที่รับน้ำหนัก
3. ระบบโครงสร้างผนังรับน้ำหนักเทกับที่ + พื้นสำเร็จ
เป็นระบบโครงสร้างที่เทคอนกรีตผนังรับน้ำหนัก ซึ่งเป็นผนังระหว่างห้องโดยการเทกับที่ ส่วนพื้นเป็นชนิด Hollow Core หรือแบบพื้นสำเร็จ โดยผลิตจากพื้นใกล้เคียงกับพื้นที่ก่อสร้าง
ข้อดี
- สามารถก่อสร้างได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากระบบไม้แบบออกแบบให้สามารถตั้งและถอดได้ง่าย
- การก่อสร้างสามารถดำเนินการโดยผู้รับเหมาอาคารทั่วไปได้ แต่ต้องมีการเตรียมระบบไม้แบบผนัง และเตรียมการระบบพื้นสำเร็จ
- อาคารมีความแข็งแรง และสามารถต้านทานแรงแผ่นดินไหวได้ดี
ข้อเสีย
- รูปแบบของห้องในแต่ละชั้นต้องมีลักษณะที่เหมือนกัน เนื่องจากใช้ผนังเป็นโครงสร้างรับน้ำหนัก
- ไม่สามารถเจาะทะลุผนังต่อเนื่องระหว่างห้องภายหลังได้ (ยกเว้นมีการเตรียมการไว้ก่อน)
- ต้องก่อสร้างอาคารครั้งละมาก ๆ เพื่อลดค่าใช้จ่ายเรื่องไม้แบบ และการจัดทำ Shop Drawing
4. ระบบโครงสร้างอาคารที่หล่อด้วย Tunnel Form
เป็นระบบโครงสร้างที่เทคอนกรีตผนังรับน้ำหนักและพื้นพร้อมกัน โดยใช้ไม้แบบ แบบ Tunnel โดยการวางเรียงไม้แบบต่อกัน
ข้อดี
- สามารถก่อสร้างได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากระบบไม้แบบออกแบบให้สามารถตั้งและถอดได้ง่าย
- การก่อสร้างสามารถดำเนินการโดยผู้รับเหมาอาคารที่มีความชำนาญโดยเฉพาะ ซึ่งต้องมีการเตรียมระบบไม้แบบผนัง
- อาคารมีความแข็งแรง และสามารถต้านทานแรงแผ่นดินไหวได้ดี
ข้อเสีย
- รูปแบบของห้องในแต่ละชั้นต้องมีลักษณะที่เหมือนกัน เนื่องจากใช้ผนังเป็นโครงสร้างรับน้ำหนัก
- ไม่สามารถเจาะทะลุผนังต่อเนื่องระหว่างห้องภายหลังได้ (ยกเว้นมีการเตรียมการไว้ก่อน)
- ต้องก่อสร้างอาคารครั้งละมาก ๆ เพื่อลดค่าใช้จ่ายเรื่องไม้แบบ และการจัดทำ Shop Drawing
- ค่าระบบไม้แบบค่อนข้างแพงและต้องใช้เป็นจำนวนมาก ดังนั้น การเริ่มต้นต้องมีการลงทุนค่อนข้างสูง
- Details
- Written by สมจิตร์ เปี่ยมเปรมสุข
- Hits: 2505
ในกลุ่มคนที่มาขอคำปรึกษากับคลีนิคช่าง ปัญหาที่วิศวกรอาสาหนักใจมากที่จะตอบก็คือ เรื่องการทำอย่างไรเมื่อผู้รับเหมาทิ้งงาน เพราะท่านเจ้าของบ้านมาปรึกษาว่าจะทำอะไรกับผู้รับเหมาได้บ้าง จะฟ้องเรียกค่าเสียหายได้หรือปล่าว วิศวกรอาสาหลายท่านก็ต้องพยายามอธิบายถึงขอบเขตงานของวิศวกรว่าคงจะไม่สามารถช่วยในแง่กฎหมายได้ เนื่องจากเราค่อนข้างอ่อนในเรื่องกฎหมาย ซึ่งควรจะปรึกษาทนายความมากกว่าในเรื่องดังกล่าว จนวิศวกรอาสาหลายท่านบ่นว่าสังสัยต้องไปเรียนนิติศาสตร์เพิ่มเติมกันแล้ว
ผู้รับเหมาบางรายมักจะทิ้งงาน ในกรณีที่งานที่เหลืออยู่นั้นไม่คุ้มกับเงินที่คงค้างอยู่ ซึ่งอาจจะเกิดจากการประมาณราคาในเบื้องต้นผิด ถูกท่านเจ้าของบ้านเอาเปรียบในเรื่องการทำงาน หรือแม้แต่การตั้งใจที่จะหนีตั้งแต่ต้น โดยทำงวดงานในส่วนแรก ๆ มากกว่าเนื้องาน เมื่อถึงงวดท้ายที่เหลือเงินไม่มากก็จะทิ้งงาน หนีไปรับงานอื่นต่อไป
สิ่งที่ท่านเจ้าของบ้านควรพิจารณาและเตรียมการก่อนที่จะเลือกผู้รับเหมามาทำงานนั้นมีดังนี้
- ต้องมีรายละเอียดในเรื่องสิ่งที่จะให้ช่างทำอย่างชัดเจนที่สุดเท่าที่จะทำได้ หากเป็นการต่อเติมต้องมีแบบงานทุกส่วน ตั้งแต่แบบสถาปัตยกรรม, โครงสร้าง และระบบ รวมถึงรายการประกอบแบบ, รายละเอียดของวัสดุที่จะใช้ ความรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการก่อสร้าง เช่น ผู้รับเหมารับงาน รวมทั้งค่าวัสดุและค่าแรง อะไรรวมและไม่รวม คุยกันให้เข้าใจ และเขียนเป็นลายลักษณ์อักษร และลงชื่อทั้ง 2 ฝ่าย
- งวดงาน ควรปรึกษาผู้มีความรู้ในการรู้เนื้องาน ว่างานแต่ละส่วนมีค่าประมาณเท่าไร การจ่ายเงินตามหลักการ ควรจ่ายให้ใกล้เคียงกับเนื้องานจริง ในบางงานเจ้าของโครงการจะหักค่าประกันผลงานแต่ละงวดไว้อีก 5% เผื่อสำหรับการซ่อมงาน
- การเลือกผู้รับเหมา อย่าเลือกเพียงแค่ราคาที่เสนอ เพราะผู้รับเหมาบางรายตั้งใจเสนองานให้ต่ำกว่าความเป็นจริง โดยให้เหตุผลต่าง ๆ นา ๆ ให้เชื่อใจเพื่อให้ได้งาน แต่มักจะขอเบิกเงินให้เกินเนื้องานในช่วงต้น ๆ เผื่อจะทิ้งงาน เมื่อเห็นว่าเหลือไม่มากแล้ว
- สัญญาระหว่างท่านเจ้าของบ้านกับผู้รับเหมา จะมีค่าเพียงเศษกระดาษถ้ารายละเอียดในสัญญาไม่ชัดเจน หรือเป็นสัญญาที่เสียเปรียบ ดังนั้น การเตรียมสัญญา ท่านเจ้าของบ้านควรเป็นผู้จัดทำ และควรให้ทนายความตรวจสอบดูรายละเอียดในสัญญาเสียก่อนที่จะมีการเซ็น เพราะการฟ้องร้องอาจแพ้คดี หรือไม่คุ้มที่จะดำเนินการฟ้องร้องก็ได้ ถ้ามูลค่างานไม่มากนัก
สุดท้าย การทำงานให้ราบรื่น ท่านเจ้าของบ้านควรเข้าใจวิธีการทำงานก่อสร้าง ซึ่งทำด้วยมือคน จะให้งานสวย เรียบร้อย เหมือนเป็นของที่ผลิตจากโรงงานนั้นไม่ได้ และควรมีความเห็นอกเห็นใจผู้รับเหมา เอื้อเฟื้อต่อคนงาน หาขนม หาน้ำมาเลี้ยงบ้างครับ เพื่อซื้อใจกัน เพื่อให้งานที่ทำมั่นคง สวยงาม ตามที่ท่านเจ้าของบ้านต้องการครับ
- Details
- Written by สมจิตร์ เปี่ยมเปรมสุข
- Hits: 1395
หลังจากเหตุน้ำท่วมใหญ่ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล วสท. ได้จัดศูนย์ตรวจสอบอาคารด้านวิศวกรรมหลังอุทกภัยซึ่งผมได้มีโอกาสเข้ร่วมโครงการฯ โดยได้ร่วมช่วยลงพื้นที่ไปตรวจบ้านที่มีปัญหาน้ำท่วมตามที่ประชาชนที่ได้รับความเดือดร้อนร้องขอมาตั้งแต่หลังน้ำแห้ง จนคาดว่าจะแล้วเสร็จในเดือนมกราคม 2555
สภาพปัญหาและความเสียหายจากน้ำท่วมที่พบคล้าย ๆ กัน ประมาณร้อยละ 90 ของบ้านที่ได้ไปดูนั้น ความเสียหายทางโครงสร้างเนื่องจากน้ำท่วมโดยตรงเกือบจะไม่มี ส่วนใหญ่จะเป็นกรณีทำให้ข้าวของเสียหาย สีผนังลอกหลุดออกมา ซึ่งทุกคนอยู่ในสภาพเสียขวัญ และกลัวว่าปีหน้าจะเกิดขึ้นอีกหรือไม่ แต่ลองมามองโลกในแง่ดีกันดีกว่าว่า น้ำท่วมครั้งนี้ก็ยังมีข้อดีอยู่บ้างนะครับ เช่น
- เป็นโอกาสที่จะได้ตรวจสอบสภาพความสมบูรณ์ของโครงสร้างอาคารทั้งหลังหลังน้ำแห้ง ท่านเจ้าของบ้านได้รับฟังการตรวจสอบบ้านหลังน้ำท่วมจากสื่อต่าง ๆ มากมาย บางคนถึงกับกินไม่ได้นอนไม่หลับ นั่งมองหารอยแตกร้าวกันทั้งบ้าน ซึ่งเป็นสิ่งที่ดีครับ ถือเป็นการตรวจสอบบ้านครั้งใหญ่ และรอยแตกร้าวเกือบทั้งหมดเป็นรอยร้าวที่เกิดก่อนน้ำท่วม แต่ก่อนน้ำท่วมไม่เคยสังเกตุ หรืออยู่ในมุมอับ มีของบังจนมองไม่เห็น
- ท่านเจ้าของบ้านที่แสดงความจำนงค์ให้วิศวกรอาสาจาก วสท เข้าตรวจสอบบ้าน ก็ถือเป็นโอกาสที่ดีครับที่จะมีวิศวกรทุกสาขาเข้าตรวจสอบบ้านของท่าน โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใด ๆ เลย แถมยังได้รับน้ำยากำจัดเชื้อราและหนังสือคู่มือตรวจสอบรอยรั่วฟรีอีก โอกาสอย่างนี้ไม่ได้หาได้ง่าย ๆ
- สำหรับบ้านเก่า น้ำท่วมคราวนี้ถือเป็นโอกาสในการปรับปรุงบ้านครั้งใหญ่ น้ำท่วมทำให้รู้ว่าบ้านเรามีจุดอ่อนตรงไหนบ้าง จะได้เสริมความแข็งแรงในครั้งนี้เลย
- สำหรับบ้านใหม่ น้ำท่วมทำให้รู้ว่าผู้รับเหมาก่อสร้างได้ดีแค่ไหน วัสดุที่เราเลือกใช้เหมาะสมหรือไม่ เพื่อเป็นข้อพิจารณาสำหรับรับศึกน้ำคราวหน้า
- น้ำท่วมคราวนี้ทำให้เรารู้จักบ้านตัวเองดีขึ้น เช่น บ้านสูงจากระดับถนนแค่ไหน แถวไหนต่ำ แถวไหนสูง รู้ไปหมด6. ได้ทำความสะอาดบ้านครั้งใหญ่ทุกซอกทุกมุม เหมือนได้บ้านใหม่เลย แถมได้ออกกำลังกายไปด้วยครับ
เลือกมองโลกในแง่ดีครับ น้ำคงไม่ท่วมกันทุกปี แต่สิ่งที่ควรรีบทำคือปรับปรุงเสริมความแข็งแรงของบ้านครับ หากพบความผิดปกติ เพราะหลังจากน้ำท่วม ปัญหาที่มีอยู่จะยิ่งเพิ่มขึ้น หากไม่มีการดูแลรักษาบ้านให้อยู่ในสภาพสมบูรณ์