รางน้ำฝนหลังคา ทำหน้าที่รับน้ำฝนที่ตกลงหลังคาและรวบรวมน้ำกระจายลงท่อน้ำฝน เพื่อระบายลงสู่แนวท่อระบายน้ำที่พื้นดิน ในอดีตรางน้ำฝนถือเป็นอุปกรณ์มาตรฐานที่มีการติดตั้งบนหลังคาแทบทุกหลัง แต่ในช่วงหลังพอเริ่มมีการก่อสร้างบ้านในรูปแบบทางตะวันตกมากขึ้น รางน้ำฝนดูเหมือนจะกลายเป็นส่วนเกิน เนื่องจากแบบบ้านใหม่ที่เป็นที่นิยม มักจะเป็นแบบตะวันตกหรือแบบโมเดิล ซึ่งเป็นรูปแบบที่มาจากประเทศที่มีฝนตกชุกน้อยกว่าประเทศไทยค่อนข้างมาก ทำให้ผู้ออกแบบหรือเจ้าของบ้านเอง มักจะเห็นว่าการใส่รางน้ำฝนแล้วจะทำให้บ้านนั้นมีความสวยงามลดลง
ประโยชน์ของรางน้ำฝนนั้นเปลี่ยนไปจากอดีตค่อนข้างมาก ในอดีตแทบทุกบ้านจะมีการรองน้ำฝนมาใช้โดยรองน้ำฝนผ่านรางน้ำฝนมาเก็บในโอ่งน้ำรอบบ้านเพื่อาใช้หรือดื่ม แต่ในปัจจุบันมีระบบน้ำประปาเข้าถึง และด้วยสภาพภูมิอากาศและมลภาวะ ทำให้ไม่สามารถนำน้ำมาใช้เหมือนในอดีตได้ แต่ประโยชน์ของรางน้ำฝนก็ยังมีอยู่ดังนี้
- ทำให้น้ำฝนที่ตกลงจากหลังคาไม่กระทบกับหลังคาส่วนต่อเติมรอบบ้านจนทำให้เกิดปัญหารั่วซึม หรือทำให้หลังคาส่วนต่อเติมนั้นแตกเสียหายเนื่องจากแรงตกกระทบของน้ำที่ตกจากหลังคาที่ค่อนข้างสูง
- ลดการกระเด็นของน้ำฝนเมื่อฝนตกหนักไปยังบ้านข้างเคียง
- สามารถรวบรวมน้ำไม่ให้ไปทำความเสียหายกับสิ่งของที่อยู่บนพื้นชั้นล่าง โดยเฉพาะสนามหญ้า ซึ่งทำให้เกิดร่องที่เกิดจากน้ำฝนที่ตกจากหลังคา แล้วกระเด็นเอาดินไปถูกผนังบ้านทำให้เกิดเป็นคราบสกปรก
- สามารถควบคุมน้ำฝนไม่ให้ไปท่วมขังในพื้นที่ลานรอบบ้าน เนื่องจากในขณะที่ฝนตกหนัก หากไม่มีรางน้ำฝน น้ำฝนจะตกจากหลังคาโดยตรงในทุกด้านทำให้มีปริมาณน้ำจำนวนมาก จะไหลนองพื้นโดยรอบบ้าน ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ดินโดยรอบบ้านมีปัญหายุบตัวเร็วกว่าปกติ
- ลดการสาดของน้ำบริเวณหน้าต่างและประตู เนื่องจากน้ำจากหลังคาเมื่อมีรางน้ำฝนน้ำจะไหลลงสู่รางน้ำแล้วระบายออกไปตามท่อ ทำให้ลดปริมาณน้ำที่จะโดนแรงลมพัดสาดเข้าไปในบ้านได้
- ในกรณีที่ต้องการเก็บรวบรวมน้ำไว้ใช้งาน สามารถต่อท่อน้ำฝนจากหลังคาไปยังบ่อน้ำ หรือถังเก็บน้ำที่เตรียมไว้ แต่อย่างไรก็ตามเนื่องจากน้ำฝนที่รองได้นั้นไม่ควรนำมาดื่มกิน แต่สามารถนำไปใช้สำหรับการอุปโภคได้
ปัจจุบันมีการผลิตรางน้ำในรูปแบบสำเร็จรูปโดยใช้วัสดุประเภท UPVC ซึ่งมีน้ำหนักเบา ทนฝนและแดด ติดตั้งได้ง่ายมีการผลิตส่วนประกอบต่างๆ อย่างครบถ้วน เช่น รางน้ำ, ตัวจับรางน้ำ, ท่อน้ำ ซึ่งสามารถเลือกรูปแบบและสีของรางน้ำให้เข้ากับรูปแบบของบ้าน รวมถึงมีการบริการรับตรวจสอบหน้างานเพื่อประมาณราคาและติดตั้งรางน้ำอย่างครบวงจร เพื่อให้ท่านเจ้าของบ้านง่ายต่อการตัดสินใจที่จะแก้ปัญหาน้ำฝนที่ตกลงมาแล้วทำความเสียหายให้กับตัวบ้านได้
หลังคาก่อนใส่รางน้ำฝน
หลังคาหลังใส่รางน้ำฝน
รางน้ำฝน UPVC
ท่อรางน้ำฝน
การต่อท่อลงบ่อพัก
การฝังท่อระบายน้ำในพื้นดิน
ชุดอุปกรณ์รางน้ำฝนสำเร็จรูป
ที่มาของบทความและรูปภาพ : คุณ สมจิตร์ เปี่ยมเปรมสุข